Υπερπλασία προστάτη
Υπερπλασία προστάτη
Προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα τι ονομάζουμε καλοήθη υπερπλασία- υπερτροφία προστάτη πρέπει αρχικά να κατανοήσουμε τι είναι ο προστάτης και πότε αυτός πρέπει να αφαιρεθεί.
Ο προστάτης
- Ο προστατικός αδένας, είναι το ανδρικό όργανο που παράγει το μεγαλύτερο ποσοστό του σπερματικού υγρού που θρέφει και μεταφέρει το σπέρμα. Βρίσκεται ακριβώς κάτω από την κύστη (“προϊσταται” αυτής) και περιβάλλει το οπίσθιο τμήμα της ουρήθρας.
- Κατά τη γέννηση ο προστάτης έχει το μέγεθος μπιζελιού. Μεγαλώνει ελαφρά στην παιδική ηλικία και στην εφηβεία και στην ηλικία των 25 έχει αναπτυχθεί πλήρως, έχοντας περίπου το μέγεθος καρυδιού.
- Η διόγκωσή του μπορεί να ασκήσει πίεση στην ουρήθρα και να προκαλέσει δυσκολία στην ούρηση.
Καλοήθης υπερπλασία προστάτη
Η διόγκωση του προστατικού αδένα δεν σχετίζεται άμεσα με τον καρκίνο του προστάτη και ο ιατρικός όρος που χρησιμοποιούμε είναι “καλοήθης υπερπλασία προστάτη” (ΚΥΠ). Η αιτία της δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως, αλλά σχετίζεται άμεσα με τα επίπεδα τεστοστερόνης και τη γήρανση
Κύριοι παράγοντες κινδύνου είναι:
- Ηλικία
- Κληρονομικότητα. Ένα οικογενειακό ιστορικό μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες ανάπτυξης προβλημάτων από ΚΥΠ.
- Εθνική καταγωγή. Πιο κοινή σε άσπρους και μαύρους σε σχέση με τους Ασιάτες
Συμπτώματα Υπερπλασίας προστάτη
Η καλοήθης υπερπλασία προστάτη δεν δημιουργεί πάντοτε συμπτώματα και όταν δημιουργεί αυτά ποικίλλουν σε βαρύτητα από άνδρα σε άνδρα. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ασθενή ροή ούρων
- Δυσκολία στην έναρξη της ούρησης
- Διακεκομμένη ούρηση
- Αίσθημα ότι δεν άδειασε η κύστη
- Συχνή ανάγκη για ούρηση
- Επείγουσα ανάγκη για ούρηση
- Αυξημένη συχνότητα ούρησης τη νύχτα (νυχτουρία)
- Αίμα στα ούρα
- Ουρολοίμωξη
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις θα πρέπει να απευθυνθούμε σε ουρολόγο, ο οποίος θα αξιολογήσει τα συμπτώματα και το μέγεθος του προστάτη.
Διάγνωση Υπερπλασίας Προστάτη
Προκειμένου να γίνει η διάγνωση καλοήθους υπερπλασίας προστάτη ο πρώτη σειρά εξετάσεων περιλαμβάνει:
- Λεπτομερές ιστορικό. Φάρμακα, άλλα προβλήματα υγείας, οικογενειακό ιστορικό, συμπλήρωση ερωτηματολογίου που αξιολογεί τα συμπτώματα και καταγράφει ένα σκορ, χρήσιμο για την παρακολούθηση και τον χειρισμό του ασθενούς
- Δακτυλική εξέταση
- Εξέταση αίματος (γενική, ουρία, κρεατινίνη, PSA)
- Εξέταση ούρων
- Υπερηχογράφημα νεφρών,κύστεως (προ και μετά ούρηση για αξιολόγηση του υπολείμματος ούρων), προστάτη
Πρόσθετες διαγνωστικές εξετάσεις που μπορεί να χρειαστούν προκειμένου να γίνει η διάγνωση υπερπλασίας προστάτη είναι:
- Το ελεύθερο προστατικό αντιγόνο (free PSA)
- Μέτρηση ροής ούρων (uroflow).Ο ασθενής ουρεί σε ένα δοχείο συνδεδεμένο με ένα μηχάνημα καταγραφής
- Ουροδυναμικός έλεγχος .Μέτρηση πιέσεων ουροδόχου κύστης ,ορθού ,ουρήθρας ,κατά το γέμισμα της κύστης και κατά την ούρηση
- Διορθικό υπερηχογράφημα
- Ενδοφλέβια πυελογραφία
- Κυστεοσκόπηση. Είσοδος υπό τοπική αναισθησία και μέθη ,από την ουρήθρα, ενός λεπτού σωλήνα που φέρει οπτική ίνα και έλεγχος ουρήθρας, προστάτου και κύστεως
Οι άντρες με Καλοήθη Υπερπλασία Προστάτη, εκτός από τη διαταραχή της ποιότητας ζωής τους, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για:
- Οξεία κατακράτηση των ούρων. Ειδικά μετά από κατανάλωση αλκοόλ, ή την παρατεταμένη αναστολή της ούρησης(π.χ. ταξίδι)
- Λοιμώξεις του ουροποιητικού
- Πέτρες στην κύστη
- Βλάβη του τοιχώματος της κύστης. Αρχικά υπερτροφία ,με μείωση της «ελαστικότητας»και στη συνέχεια εξασθένηση και αδυναμία προώθησης των ούρων
- Βλάβη στα νεφρά. Λόγω κυρίως της κατακράτησης και των λοιμώξεων
Καλοήθης Υπερπλασία Προστάτη: Η Θεραπεία
Η θεραπεία του προστάτη καθορίζεται από τα συμπτώματα, τη σοβαρότητά τους, αλλά και την κλινική κατάσταση του ασθενούς. Αυτή περιλαμβάνει:
- Συντηρητική θεραπεία του προστάτη με φάρμακα
- Χειρουργική Θεραπεία του προστάτη με χειρουργικές επεμβάσεις ή μικρές επεμβατικές μεθόδους
Συντηρητική Θεραπεία προστάτη
Τα φάρμακα που συνήθως χρησιμοποιούμε κατά τη συντηρητική αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασίας προστάτη είναι:
- Α‐αποκλειστές
Δρουν χαλαρώνοντας τους μύες γύρω από τον αυχένα της κύστης και διευκολύνουν την ούρηση. Εχουν άμεση δράση από την αρχή της λήψης και θεωρούνται ασφαλή. Μπορεί να προκαλέσουν μικρή πτώση της πίεσης ,παλίνδρομη εκσπερμάτιση και διαταραχές σε ασθενείς που υποβάλλονται σε επέμβαση καταρράκτη.Κυκλοφορούν 4 είδη, η ταμσουλοσίνη,η αλφουζοσίνη, η τεραζοσίνη και η δοξαζοσίνη
-
Αναστολείς της 5αρεδουκτάσης
Εκπρόσωποι είναι η φιναστερίδη και η ντουταστερίδη.Δρούν συρρικώνοντας τον προστάτη ,με τα αποτελέσματά τους να εμφανίζονται μήνες μετά τη λήψη τους.Ρίχνουν το επίπεδο του PSA ,γι’αυτό όσοι τα λαμβάνουν θα πρέπει να ενημερώνουν το γιατρό τους ,και να συνεκτιμάται στην παρακολούθηση του PSA.
-
Συνδυασμός και των δύο παραπάνω
Χειρουργική θεραπεία υπερπλασίας προστάτη
Οι δημοφιλέστερες χειρουργικές μέθοδοι για τη θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη είναι:
-
Διουρηθρική προστατεκτομή
Συχνή θεραπεία για την καλοήθη υπερπλασία προστάτη αποτελεί η διουρηθική προστατεκτομή.
- Γενική ή ραχιαία αναισθησία.
- Εισαγωγή ενός στενού σωλήνα, υπό όραση, στην ουρήθρα, μέσω του οποίου εισάγονται μικρά εργαλεία κοπής (ηλεκτροτομίας) και απομακρύνονται σιγά σιγά τα τεμαχίδια του προστατικού αδενώματος, τα οποία στέλνονται για βιοψία.
- Νοσηλεία με καθετήρα 3‐5 ημέρες.
-
Ανοικτή προστατεκτομή (κατά κανόνα διακυστική)
Η ανοικτή προστατεκτομή συνιστάται μόνο σε ιδιαίτερα μεγάλα αδενώματα, μετά από καλό έλεγχο και αποκλεισμό κακοήθους νόσου.
- Γενική ή ραχιαία αναισθησία
- Αφαιρείται το αδένωμα μόνο και όχι και η κάψα του προστάτη. Σαν να αφαιρούμε ένα αυγό από την αυγοθήκη.
- Παραμονή με καθετήρα, 1 με 2 ημέρες περισσότερο από τη διουρηθρική.
Λέιζερ Προστάτη
Η χειρουργική θεραπεία υπερπλασίας προστάτη με Laser είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη τα τελευταία χρόνια, με τα λέιζερ φωτοευαίσθητης εξάχνωσης του προστάτη (δημοφιλέστερα το green και το white laser), με πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις υπόλοιπες μεθόδους και εξαιρετικά αποτελέσματα. Διαβάστε περισσότερα για το λέιζερ προστάτη.
Άλλες μικρές επεμβατικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για την θεραπεία υπερπλασίας προστάτη (όχι συχνά) είναι
- Διουρηθρική θεραπεία με μικροκύματα (TUMT).
- Διουρηθρική θεραπεία με ραδιοκύματα (TUNA).
- Stends Προστατικό. Είσοδος διουρηθρικά μίας μεταλλικής ενδοπρόθεσης που μοιάζει με πηνίο (Κυρίως προσωρινή χρήση).